Khuôn Dập Và Đồ Gá Trong Xu Hướng Sản Xuất Công Nghiệp Ô Tô

1. Công nghiệp ô tô việt nam và công nghệ sản xuất ô tô.

Công nghiệp ô tô Việt Nam trong những năm gần đây phát triển rất nhanh, đòi hỏi các doanh nghiệp phải liên tục cải tiến, áp dụng công nghệ mới nhằm kiểm soát được chất lượng và số lượng sản phẩm.

Có 2 công đoạn được cho là khó khăn nhất, ảnh hưởng trực tiếp đến cả quá trình sản xuất ô tô đó là công đoạn DẬP và công đoạn LẮP RÁP.

Các chi tiết trên ô tô có hình dạng phức tạp, vật liệu đa dạng từ thép hợp kim, thép nhẹ, thép siêu cứng, hợp kim nhôm,... và gần đây nhất là vật liệu composite.

Để tạo hình và lắp ráp được những chi tiết như thế này, không thế thiếu được KHUÔN DẬP và ĐỒ GÁ.

2. Khuôn dập trong ngành Ô Tô

KHUÔN DẬP trong ngành ô tô khác hoàn toàn những loại khuôn gập, bẻ. Quy trình thiết kế và chế tạo một chi tiết có sử dụng khuôn dập như sau:

• Phân tích yêu cầu kỹ thuật của chi tiết

​

• Đối với những chi tiết khó, sử dụng mô phỏng để đưa ra quy trình dập, hình dạng phôi cắt (Một số phần mềm có độ tin cậy cao là AutoForm, Pam-stamp,...)

• Thiết kế từng loại khuôn theo yêu cầu từ bước phân tích, kết hợp song song với mô phỏng mô hình thiết kế. Các loại khuôn bao gồm khuôn form, khuôn draw, khuôn flange, khuôn rest, khuôn upper pad, khuôn side bend, khuôn trim - pierce, khuôn hot press

• Lập trình gia công CNC bề mặt khuôn

​

• Gia công CNC khuôn và xử lý bề mặt

• Lắp ráp khuôn hoàn chỉnh, đo kiểm và dập thử, nếu chi tiết dập đạt yêu cầu chuyển qua dập hàng loạt.

Những chi tiết sau khi DẬP xong sẽ được chuyển qua lắp ráp, công đoạn này cần đến ĐỒ GÁ.

3. Thiết kế đồ gá và lắp ráp

Hiện nay, phương pháp lắp ráp phổ biến nhất là hàn, bao gồm hàn hồ quang (TIG/MIG/MAG), hàn điểm (SPOT), hàn projection, hàn áp lực, hàn ma sát, hàn laser,...

Ngoài ra còn có các phương pháp lắp ráp khác như FDS (Flow Drilling Screw), CFP (Composite Friction Pin), CFF (Composite Friction Fastener), SPR (Self Piercing Rivet), TOX, FSJ (Friction Spot Joint), HEM,...

​

Thiết kế đồ gá sẽ phải phụ thuộc vào phương pháp lắp ráp, quy trình như sau:

• Phân tích cụm chi tiết và phương pháp lắp ráp

• Chọn hướng lắp ráp và bố trí các công cụ lắp ráp

• Thiết kế các vị trí định vị từng chi tiết

• Thiết kế các vị trí kẹp, đảm bảo các chi tiết không bị dịch chuyển trong quá trình hàn, đồng thời cũng không bị biến dạng do lực kẹp

• Hoàn thiện đồ gá

• Gia công các thành phần của đồ gá

• Lắp ráp và hiệu chỉnh (sử dụng tay đo 3D)​

• Lập trình thao tác lắp ráp cho cánh tay robot và công cụ

• Lắp đặt chi tiết lên đồ gá rồi tiến hành lắp ráp mẫu thử

• Kiểm tra mẫu thử và hiệu chỉnh sai số trên đồ gá

• Lắp ráp rồi kiểm tra lại, nếu đạt yêu cầu về hình dạng và dung sai thì chuyển qua lắp ráp hàng loạt

Trên đây là tổng quan về KHUÔN DẬP và ĐỒ GÁ trong ngành công nghiệp ô tô, các bài viết sau tôi sẽ đi chi tiết hơn vào cách thiết kế từng loại khuôn và đồ gá, cách sử dụng mô phỏng trong thiết kế khuôn, cách xử lý các biến dạng rách, nhăn, cong vênh khi dập, các phương pháp lắp ráp, cách hiệu chỉnh đồ gá khi có sai số sau lắp ráp.

Nguồn:  Tác giả Hảo - Group FB: Khuôn dập và đồ gá ô tô